ปัญหาที่พบได้ในคนไข้จัดฟัน มีตั้งเเต่ปัญหากลิ่นปาก เหงือกร่น เหงือกอักเสบ ฟันผุ หรือกระทั่งเครื่องมือจัดฟันหลุด เพราะการดูแลสุขภาพช่องปากในช่วงที่ติดเหล็กจัดฟันทำได้ยากขึ้น คนไข้ควรใส่ใจใน ความสะอาดเป็นพิเศษ เเละหลีกเลี่ยง สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน ดังนี้
อาหารที่คนจัดฟันห้ามกิน มีอะไรบ้าง
อาหารที่คนจัดฟันควรเลี่ยง ได้แก่ อาหารที่มีความเเข็ง, ความเหนียว ไม่แนะนำให้คนไข้ใช้ฟันกัดแทะอาหารโดยตรง เพราะ นอกจากจะทำให้เศษอาหารติดอยู่ระหว่างเครื่องมือจัดฟัน และบริวเณลวดจัดฟันแล้ว พวกคราบน้ำตาลที่ตกค้างจะเป็นต้นตอของปัญหาฟันผุได้อย่างง่ายดาย ประกอบกับแรงดึงรั้งที่อาจจะทำให้มีความเจ็บปวดเพิ่มระหว่างการรับประทานอาหาารที่มีความแข็ง และ เหนียวนี้ อาจทำให้เครื่องมือจัดฟันหลวม เสี่ยงกับเครื่องมือจัดฟันหลุดออกมาหรือเสียหายได้
อาหารที่ควรเลี่ยงตอนจัดฟันอาหารที่ไม่ควรทานขณะจัดฟัน
น้ำแข็ง ไม่เคี้ยวน้ำเเข็ง แต่สามารถดื่มน้ำเย็นได้ตามปกติ
หมากฝรั่ง, คาราเมล, ทอฟฟี่ หรือ ลูกอมเเข็งๆ
ข้าวโพดฝัก ไม่ควรใช้ฟันแทะจากซังข้าวโพด
อาหารที่มีความเหนียว เช่น ข้าวเหนียว, ขนมตุ๊บตั๊บ, ขนมกระยาสารท, เนื้อย่างติดมัน
ขนมปังฝรั่งเศส ขนมปังเบเกิล ที่มีความเเข็ง
ผลไม้ผักที่มีความเเข็ง เช่น แครอทดิบ แอปเปิ้ล แบบทานทั้งผล คะน้า บรอคโคลี่ แต่ควรหั่นเป็นชิ้นพอดีคำ หรือผักนำไปต้มก่อนรับประทาน
อาหารที่มีความเเข็ง เช่น ถั่วลิสง กุ้งเเห้ง ป๊อบคอร์น
อาหารที่ต้องกัดเเทะ เช่น ไก่ทอด ปลาหมึก ซี่โครงหมู ควรหั่นเป็นชิ้นพอดีคำ ห้ามใช้ฟันกัดแทะโดยตรง
จัดฟันกินอะไรได้บ้าง
แนะนำอาหารอ่อนๆ ที่รับประทานได้ง่าย โดยเฉพาะคนไข้ที่เพิ่งจัดฟันเป็นครั้งแรก หรือเพิ่งปรับเหล็กจัดฟัน อาจจะรู้สึกปวดฟันและระบมอยู่ การทานอาหารที่เคี้ยวง่าย จะช่วยลดอาการปวดระบม อาหารที่ควรทานมีดังนี้
เครื่องดื่ม เช่น นมวัว น้ำเต้าหู้
ขนมปังเนื้อนุ่ม อย่าง แพนเค้ก, มัฟฟิน, ซอฟเค้ก ที่ไม่มีถั่ว
อาหารประเภทต้มหรือผัด เช่น โจ๊ก, ข้าวต้ม, แกงจืดเต้าหู้, ผัดมักกะโรนี
เนื้อสัตว์หั่นชิ้นเล็ก เช่น เนื้อไก่ปรุงสุก, ลูกชิ้น, ทูน่า, หมูสับ
ผักต้มหรือนึ่ง เช่น มันฝรั่งบด, ผักโขมนึ่ง, ถั่วต้ม
ผลไม้ เช่น กล้วย, มะม่วงสุก, นำ้ผลไม้ปั่น
อาหารทานเล่น เช่น พุดดิ้ง, ไอศกรีม
สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน 8 อย่าง
1. ไม่ใช้ไหมขัดฟัน ขัดฟัน
ขณะใส่เครื่องมือจัดฟัน อุปกรณ์จัดฟันเป็นสิ่งที่ทำให้เศษอาหารเข้าไปติดอยู่ระหว่างฟันได้ง่าย การละเลยไม่ใช้ไหมขัดฟันยิ่งสะสมเศษอาหารตกค้างให้แบคทีเรียเจริญเติบโต เกิดคราบจุลินทรีย์ ทำลายเคลือบฟัน เป็นที่มาของกลิ่นปากเเละฟันผุ ควรจะต้องรู้จักการใช้แปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟัน
สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน การ ไม่ใช้ไหมขัดฟัน ขัดฟันไม่ใช้ไหมขัดฟัน
2. เคี้ยวน้ำแข็ง ระหว่างติดเครื่องมือจัดฟัน
การเคี้ยวน้ำแข็งขณะใส่เหล็กดัดฟัน อาจทำให้ตัวแบร็คเก็ตหลุดหรือลวดจัดฟันงอได้ ซึ่งอาจทำให้คนไข้เจ็บปวดฟัน ต้องไปพบทันตแพทย์เพื่อจัดเเต่งเครื่องมือจัดฟันเพิ่ม
3. หลีกเลี่ยงการ เคี้ยวหมากฝรั่ง ระหว่างจัดฟัน
ความเหนียวหนึบของหมากฝรั่งในขณะที่คุณเคี้ยว สร้างเเรงตึงที่สามารถดึงเเบร็คเก็ตเเละลวดจัดฟันเลื่อนหลุดเเละเสียหายได
ไม่เคี้ยวน้ำแข็งไม่เคี้ยวน้ำแข็ง ไม่เคี้ยวหมากฝรั่ง
4.ไม่ถอดยางรัดก่อนรับประทานอาหาร
ถ้าคุณใส่ยางรัดฟันที่เกี่ยวฟันกราม ต้องถอดยางออกก่อนรับประทานอาหาร ถ้าไม่ถอดนอกจากจะทำให้ทานอาหารลำบาก เลอะเทอะเมื่อขณะกิน เเล้วยังมีโอกาสที่คุณจะกลืนหนังยางลงไปโดยไม่ได้ตั้งใจได้อีกด้วย
สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน ไม่ถอดยาง ดื่มน้ำอัดลมเเละเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรดไม่ถอดยาง ดื่มน้ำอัดลมเเละเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรด
1. น้ำอัดลม เเละ เครื่องดื่มที่มีความเป็นกรด
ขณะใส่เหล็กจัดฟัน การดื่มเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลและกรดคาร์บอเนตมากเกินไป สามารถทำลายกาวที่ยึดแบร็กเก็ตของคุณบนฟันของคุณได้ เสี่ยงกับการที่เครื่องมือหลุดออกจากตัวยึด ถ้าคุณจัดฟันแบบใสแทนการจัดฟันแบบเดิม การดื่มน้ำอัดลมก็ทำให้น้ำตาลและกรดค้างอยู่ในเครื่องมือจัดฟันที่เป็นตัว aligner ได้เช่นกัน
2. เล่นเครื่องดนตรีประเภทเป่า
การเล่นเครื่องดนตรีที่ต้องใช้การเป่าในขณะจัดฟัน อาจจะทำให้คุณรู้สึกเจ็บได้ ควรให้เวลาในการปรับตัวของปากเเละฟันให้เข้าที่พักนึกก่อน ร่างกายมีกลไกการสร้างผิวหนังด้านในของริมฝีปากที่หนาขึ้น เมื่อกดริมฝีปากกับเครื่องเป่าจะไม่เจ็บมาก
3. ไม่พบทันตแพทย์ตามนัด
การจัดฟันอาศัยการดูเเลปฏิบัติตามคุณหมอจัดฟันอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้การรักษาเป็นไปตามแผน จบเคสได้อย่างสวยงาม
การไม่มาตามตารางนัดมีข้อเสียคือ คนไข้ไม่ได้ปรับเครื่องมืออย่างต่อเนื่อง มีโอกาสฟันเคลื่อน ทำให้ต้องแก้ไข ยืดระยะเวลาในการจัดฟันนานขึ้นไปอีก
ระหว่างการจัดฟันถ้าเครื่องมือจัดฟันอยู่ในสภาพไม่ดี ยางเสื่อม มีคราบหินปูนเกิดขึ้น หรือเริ่มมีอาการฟันผุ การมาตามนัด ทำให้คุณหมอดูเเลสุขภาพช่องปากคนไข้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. ใช้ฟันผิดหน้าที่
ถึงคุณจะไม่ได้จัดฟัน ก็ไม่ควรอย่างยิ่งที่ใช้ฟันกัดฉีกถุง งัดเปิดขวด ดัดลวดให้ตรงหรืองอ ฯลฯ เพราะหน้าที่ของฟันคือใช้ในการบดเคี้ยวรับประทานอาหาร การใช้ฟันงัดกับของเเข็งๆ ยิ่งทำให้ฟันอ่อนแอลง ทำให้ ฟันหักร้าว หรือ ฟันแตกหักได้
สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟันใช้ฟันเกินหน้าที่ เช่น การกัดฉีก งัดเปิดขวด ดัดลวด
เลี่ยงพฤติกรรมที่ทำร้ายสุขภาพฟัน
กัดเล็บเวลาเครียด การกัดเล็บนอกจากจะนำพาเชื้อโรคต่างๆ เข้าสู่ร่ายกายโดยตรงเเล้ว การกัดเล็บยังทำลายชั้นเคลือบปลายฟันและทำให้ฟันสึกด้วย
ใช้ไม้จิ้มฟันเขี่ยเศษอาหารออกจากซอกฟัน ความเเข็งของไม้จิ้มฟันสามารถทำร้ายฟันเเละทำให้เปิดช่องว่างขึ้นทีละเล็กได้ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใช้ไหมขัดฟันซึ่งมีความอ่อนนุ่ม เพื่อกำจัดเศษอาหารในบริเวณที่แปรงเข้าไม่ถึงเเทน
ละเลยการทำความสะอาดฟัน เช่น ไม่แปรงฟันหลังทานอาหาร ไม่ใช้ไหมขัดฟัน ไม่บ้วนปากหลัง การไม่ดูเเลรักษาความสะอาดบ่อยๆ เข้าจะยิ่งเป็นแแหล่งสะสมของเชื้อโรคต่างๆในช่องปาก
ใช้ฟันงัด หรือกัดของเเข็งๆ มีความเสี่ยงที่ทำให้เครื่องมือจัดฟันหลุดแล้ว แล้วยังมีโอกาสฟันบิ่นหรือแตกได้อีกด้วย
พบทันตแพทย์ตามคิวนัดทุกครั้ง
วินัยในการมาพบกับทันตแพทย์เป็นสิ่งสำคัญเเละมีผลต่อแผนการรักษาที่คุณหมอได้วางแผนไว้ หลายคนอาจจะเข้าใจว่า การไม่ไปพบกับทันตแพทย์บ้างคงไม่เป็นไร
แต่จริงๆ แล้ว การไม่ไปพบกับทันตแพทย์เวลานัด มีผลต่อระยะเวลาในการจัดฟันที่นานขึ้น หรือทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร เพราะคุณหมอไม่สามารถประเมิน ติดตามผลของการเคลื่อนที่ของแนวฟันได้อย่างสม่ำเสมอ
อาหารที่คนจัดฟันห้ามกิน & สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://www.idolsmiledental.com/